Gemeenten lenen doorgaans om investeringen te financieren. Al in de afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in de stad en met de voorliggende begroting is de verwachting dat dit de komende jaren doorgaat. Daarmee zal de gevestigde schuld naar verwachting oplopen tot circa 1,61 miljard euro in 2028. Dat is een forse verhoging ten opzichte van de stand per eind 2023 (circa 1,04 miljard euro).
De afgelopen jaren is de aandacht voor schuldposities van en bij overheden, sterk toegenomen. Een goed zicht op de schuldpositie draagt bij aan het besef dat de uit geleende gelden voortvloeiende rentelasten beslag leggen op toekomstige middelen van de gemeente. Hoe hoger de schulden en rentelasten, hoe minder de gemeente aan andere publieke voorzieningen kan besteden.
Tot ongeveer medio 2022 hebben we geprofiteerd van zeer lage tot zelfs negatieve rentes. Daarna zijn de rentes in korte tijd sterk opgelopen, waarna deze stabiliseerden. Dat laatste blijkt ook uit onderstaande grafiek. Daarin is te zien dat zowel de korte als lange rente het afgelopen jaar vooral horizontaal bewogen hebben, waarbij opvalt dat de rente voor kortlopende leningen hoger is dan die voor langlopende. Het effect van de gestegen marktrentes werkt vertraagd door in de gemeentelijke rentelasten. Dit komt doordat we onze externe schuld hebben afgesloten middels langlopende leningen tegen een vaste rente. Het hogere renteniveau heeft echter wel gevolgen bij het aanvullend opnemen van leningen en bij het herfinancieren van aflopende leningen. Daardoor zullen de rentelasten in de komende jaren naar verwachting toch toenemen.
Door de stijgende schuld verslechteren ook de schuldratio’s. Voor het meerjarige beeld van deze schuldratio's wordt verwezen naar de Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing .
De ontwikkeling van de externe schuld, rente en enkele schuldratio’s lichten we verder toe in deze paragraaf. Ook gaan we in op de renterisico's en op kredietrisico's met betrekking tot verstrekte en gewaarborgde geldleningen.