Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale baten. Als maatstaf hanteren we de omvang van de onderhanden werken, exclusief de robuuste posten Leidsche Rijn, als absoluut bedrag ten opzichte van het totaal van de baten (vóór reserves). Hoe lager de uitkomst, hoe gunstiger voor de financiële weerbaarheid. Een uitkomst van 10% of hoger beschouwen we als kwetsbaar.
Formule: [bouwgronden in exploitatie / totaal van de baten vóór reserves, uitgedrukt in %]
Algemeen
Kenmerkend voor grondexploitaties is dat de looptijd lang is. Hoe verder inkomsten in de toekomst liggen, des te meer rentekosten en risico's dit met zich meebrengt. Ieder jaar rapporteren wij bij het Meerjaren Perspectief Ruimte (MPR) en de tweede bestuursrapportage (peilstok Stedelijke Ontwikkeling) over de actuele stand en prognoses. Daarin volgen wij de variabelen die van belang zijn voor de financiële resultaten: programma/projecten, planning, prijs, parameters, projectkosten en programmarisico's (de zes P's). Ook bevat het MPR en de peilstok gevoeligheidsanalyse op basis van verschillende slechtweerscenario’s.
Tabel: Grondexploitaties
Begroting jaar 2025 | x €1.000.000 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Verslag 2023 | Begroting 2024 [1] | Begroting 2025 | MJR 2026 | MJR 2027 | MJR 2028 | |
Bouwgronden in exploitatie: | ||||||
| -60,8 | -15,8 | -40,6 | -28,1 | -19,3 | -16,8 |
| 102,8 | 126,2 | 102,2 | 22,1 | 31,3 | 32,9 |
| 80,0 | 123,0 | 137,8 | 121,8 | 91,8 | 110,3 |
Activa gronden in exploitatie | 114,0 | 233,4 | 199,5 | 115,8 | 103,8 | 126,4 |
Robuuste posten Leidsche Rijn | 107,9 | 107,9 | 107,9 | 107,9 | 107,9 | 107,9 |
Totaal baten vóór reserves | 1.817 | 1.879 | 2.017 | 1.877 | 1.898 | 1.831 |
Relatieve omvang onderhanden werk | 6,27% | 12,42% | 9,89% | 6,17% | 5,47% | 6,90% |
[1] Begroting 2024 geeft de gewijzigde Begroting 2024 weer
Stand van zaken
De relatieve waarde van de gezamenlijke grondexploitaties neemt tot en met 2024 toe naar 12,4% en neemt daarna af. Het kengetal neemt voornamelijk toe doordat de binnenstedelijke bouwgronden verder in ontwikkeling komen en daarmee de waarde van de bouwgronden in exploitatie.
Naarmate de uitvoeringsfase van plannen vordert en projecten kunnen worden opgeleverd en administratief afgesloten, nemen de financiële risico’s af. Naar verwachting loopt het onderhanden werk van de grondexploitatie Stationsgebied tot en met 2025, waarna de grondexploitatie wordt afgesloten en het saldo onderhanden werk verrekend wordt met de voorziening negatieve grondexploitatie Stationsgebied. Dit heeft vanaf 2026 een aanzienlijk gunstig effect op het kengetal grondexploitaties. Een uitgebreide toelichting van de grondexploitaties, inclusief 'slechtweerscenario's', staat in het Meerjaren Perspectief Ruimte 2024.
Sturingsmogelijkheden
Contractuele zekerheden beperken het risico op nog te ontvangen baten, maar 100% zekerheid is niet te geven. Bij onzekerheid over de mogelijkheid om gemaakte kosten terug te verdienen verlagen we het begrote saldo van de betreffende grondexploitatie. Bij een negatieve grondexploitatie leidt dit automatisch tot een voorziening. Daarnaast zijn wij in staat risico's op te vangen door middel van ingebouwde financiële buffers.